Supoño
que a Cheikh Fayé o tedes visto pola rúa, nas feiras, mercadiños
ou festas do país, e tamén, seguramente, que moitos falastes con
el, non máis de catro palabras, para regatear o prezo dun bolso ou
dunha pucha, sen saber da súa faceta de intelectual reflexivo e
humilde observador da realidade, que está vivindo como emigrante,
coa única esperanza de ofertarlle ós seus un mundo mellor.
Esa
observación súa desde a condición de modou
modou,
(emigrante na súa lingua), de quen “escapou da morte pero non da
pobreza”, levouno a escribir un blog onde amosar a súa visión da
sociedade senegalega;
e lendo a selección de entradas publicadas en formato libro pola
Asociación sociopedagóxica, vexo reflectidas aí as vivencias de
calquera outro emigrante. El mesmo lembra aquel verso de Celso
Emilio: “Se os nosos soños son iguais, como un irmán che falo”.
Fayé
fala como se falase calquera dos nosos veciños en USA, Suíza,
Alemaña ou onde queira que asentaron a súa ansia de prosperidade;
dos problemas cos que se encontra un emigrante, das razóns polas que
se emigra e de como se organiza esa emigración, da necesidade e do
esforzo que supón mandar cartos para a familia, do longo tempo que
ha de pasar sen poder visitala para que os fillos poidan ir á escola
e non teñan que emigrar, da mesma organización que entre eles
teñen, compartindo coche, piso e mercadorías para poder aforrar o
imprescindible, para poder mandar de cando en vez, que nin sequera
todos os meses, uns euros á casa; fala de integración sen esquecer
a fidelidade ós seus principios étnicos, do rexeitamento que un
matrimonio mixto, dun negro cunha branca, unha toubab,
pode producir, da diferencia de renda entre Galiza e Senegal, e da
dignidade que non se mide en porcentaxes comparativas.
Hai
un capítulo no que bota contas, e a súa esperanza para ese día é
gañar trinta euros, dez para gasolina, dez para repoñer o produto e
dez para comer. “A política ignóranos como estranxeiros e a crise
golpéanos como pobres” -escribe. Fala dos días de chuvia e paro
forzoso, de cando ten que velar dentro do tenderete para que non lle
rouben, dos enfrontamentos con energúmenos que se botan a romperlle
o posto e de tantos paisanos galegos que os defenden, señoras que
lle ofrecen comida e transeúntes que se enfrontan coa policía cando
os acosan na rúa reclamándolles os papeis. Non falta a crítica
política, pero sen cravar puñais; a reflexión sobre o espazo
schengen, “Valados de ferro na terra e de pedra na testa.
Inxectándonos medo”; e sobre o trato que se lles dá: “A xente
non se manifesta xenófoba pero co seu voto expresa medo”.
El,
que se confesa musulmán, cita a autores católicos con profusión
(ecumenismo puro) e critica o mal uso que se fai da palabra Xihad,
que vén sendo un camiño de perfección, como hai en tantas
relixións, baseado na comprensión do outro, pero que os
radicalismos deturpan e converten en algo negativo e rexeitable. Fala
da negritude e do seu obxectivo para alcanzar un mundo máis
solidario, unha “civilización universal”; da influencia
recíproca de todas as culturas, da importancia dos idiomas e, ó
largo deste libro, escrito en galego, aparecen varios vocábulos na
súa lingua materna, o wolof.
Un libro no que se destila humanidade, pero sobre todo, para un
galego que viviu a emigración de preto, e iso é dicir para todos
nós, este libro pode axudarnos a comprender as que pasaron os nosos
devanceiros, as que están pasando os nosos mozos e a non regatear
esforzos en pro da tan necesaria integración.
