SEMPRE PODE HABER OUTRA EXPLICACIÓN

Por Pepe de Rocaforte

        No meu comentario anterior, “Guarda e Córdoba”, deixaba algunhas cousas no aire, unhas por falta de espacio, outras por non ter idea delas.

       Referireime en primeiro lugar á relación formada no meu subconsciente entre o poema de García Lorca, “Canción de jinete” e o do rei Don Sancho, “O meu amigo na Guarda”.

En principio fun incapaz de atopar a conexión entre ambos poemas e só despois de ler o ensaio de José Ángel Valente, “Lorca y el caballero solo”, empecei a me formar unha idea, non sei se atrevida ou equivocada. A idea de que ambos poemas forman parte dun único relato de trasfondo mítico “entendido o mito como condensación repentina dos fragmentos de significación nunha soa forma.”

       Na primeira parte, chámolle así para entenderme, no poema de Lorca verifícase, segundo Valente, a marcha do home cara a un lugar misterioso, o centro do mundo, nun “deses complexos momentos de transmisión de contidos ocultos nos que o popular e o hermético converxen”. Nesta parte  é o propio cabaleiro quen relata “a marcha implacable do xa encamiñado ó centro oculto, ó que se chega ou non se chega, pero ó que se vai”.

      Na segunda parte, os versos do rei Don Sancho, o narrador é a amiga, sabedora de que o xinete, o cabaleiro, está nese centro, “ese lugar axial tantas veces representado por unha cidadela ou un castelo”, nesa cidade amurallada, coroada de torres de onde ela teme que non vaia volver : “ai moito me tarda / o meu amigo na Guarda”.

        A segunda aclaración refírese á frase “A estas alturas ¿sabe alguén quen era José Ángel Valente?”, oída por min nunha entrevista radiofónica en “Radio 3”. Despois de colgado o comentario un amigo de Ourense deume unha posible e plausible opinión. Ó parecer hai xa uns anos estábanse preparando na súa cidade natal uns actos de homenaxe a Valente. Os promotores acudiron ó daquela presidente da deputación ourensá para solicitar a súa colaboración e o señor José Luís Baltar seica lles dixo que non tiña idea de quen podía ser ese tal señor.

        Dime o meu amigo que tal vez o entrevistador radiofónico, sabedor desa contestación, fixo a pregunta con toda a intención, unha intención que a min se me escapou entón por descoñecemento do caso. Todo pode ser.

         E aínda hai máis, porque a raíz desto outro amigo facilitoume unhas máis extensas informacións sobre as relacións de Valente con Ourense podedes velas aquí, pero como na miña opinión tamén aquí serían precisas algunhas matizacións e a cousa alargaríase excesivamente, deixareino así polo intre.