As flores de Lis dos Maldonado.

            Era moi vingativo aquel mozo da familia dos Chirinos, quen en certa ocasión, paseando por Compostela, atopouse cun cabaleiro francés que viñara en peregrinación ó santo Sepulcro do Apóstolo, e nisto de que unhas palabras levan a outras e como as chulerias non son boa presentación, viñeron ambos os dous ás mans, por algunha cousa mínima que non pasou ós libros de historia. Mais o galego, aínda que a pelexa se resumía nun par de empuxóns e unhas palabras máis fortes ca outras, sentiuse profundamente ofendido polo gabacho, e como non descansaba mentres non poñía a cada quen no seu sitio, foise detrás do ofensor que xa emprendera o camiño de retorno ás súas terras. E chegou o Chirino a Francia, e á mesma capital daquel reino, e non dubidou en presentarse diante do mesmísimo monarca a expoñer o seu caso, que a honra hai que lavala con sangue, e o monarca, mirando a aquel arroutado, e ó seu piadoso cabaleiro, accedeu a que en xusta lide se enfrontase diante del, e aquel que vencese sería recompensado co que pedise; pensando seguramente o monarca en gratificar ó seu súbdito, que xogaba no seu campo, cando puxese no seu sitio a aquel arroutado e vingativo galego.

            Pero quixo a sorte poñerse da parte do compostelán, que lle arrincou a cabeza ó seu ofensor, e daquela, o rei, sen poder disimular a rabia que o invadía, cumprindo a súa promesa solicitou do vencedor que lle pedise a recompensa prometida, e o Chirino, que tampouco era home avarento ou cousa polo estilo, pediulle cinco flores de lis para o seu escudo. E moi ó seu pesar, o monarca concedeullas sentenciando:

            -Sexan dadas, e mal doadas son.

            Desde aquela o Chirino adoptou o apelido Maldonado, que outros dicían Baldonado, por aquilo de quitarlle maldade ó nome, e aínda outros o trocaron para ser simplemente Aldaos.