mércores, 23 de outubro de 2013

O CONXUNTO “CASA CATALÁ-FACTORIA” EN A POBRA DO CARAMIÑAL


Por Kanus                           


            O fomentador catalán constrúe a súa vivenda familiar ligada á propia factoría, distribuíndose ambas edificacións sobre unha planta rectangular.
            Nun dos lados menores do rectángulo que forma toda a propiedade, cara a leste, emprázase a  vivenda (da que xa demos uns apuntes), que ten a fachada principal, coa porta de entrada cara ó mar, e cuxa soleira é de considerable amplitude, porque a través dela  tamén entraban os carros coa materia prima (sardiña) e outros productos e materiais para a elaboración do peixe, atravesando a casa por un corredor de pedra ata a fachada posterior que dá á factoría, onde se diferencian tres áreas: a chanca, o claro e o morto.
            No sur do recinto, sitúase a chanca, constituída por lagares, unha especie de pozos rectangulares de pedra onde se introduce a sardiña con sal, e se cubre  con tapas  de madeira, permanecendo deste modo o tempo necesario ata adquirir o nivel de salgadura preciso.
            Na parte central da factoría está o claro, que vén sendo unha zona de paso, pero tamén o lugar onde se  limpa a sardiña, sobre un chan lousado polo que atravesa unha canle para as augas residuais, tanto as derivadas da limpeza da sardiña como da mesma choiva.
            No norte, situase o morto, que é o lugar de prensado da sardiña, mediante as prensas dispostas para tal efecto, onde ó peixe se lle extraía a graxa ou saín, para o seu envasado e posterior comercialización como combustible, de uso principal no alumeado.
            No oeste, no fondo da factoría, é dicir, no outro lado menor do rectángulo, localízanse  diferentes estancias menores pechadas que constitúen o almacén (do sal, de aparellos e ferramentas de traballo, pequenos obradoiros, etc).

            Constructivamente a factoría está pechada ao exterior por muros de pedra, de dimensións variables en altura pero máis ou menos duns dous metros.
Interiormente, no contorno destinado a factoría obsérvanse dúas ringleiras de postes de pedra, que van de leste a oeste, que xunto cos muros exteriores sustentan dúas cubertas distintas, unha a norte, onde se sitúa o morto, e outra a sur do recinto, onde se atopa a chanca, con teito a dúas augas cada unha, armada cunha estructura de madeira e cubrición de tella do país. Entre ambas ringleiras de columnas non hai cubrición, está a ceo aberto,  é a denominada o claro.

            A factoría está inspeccionada polo encargado que dispón de despacho na parte posterior da vivenda, con ventá á factoría.

Ningún comentario:

Publicar un comentario